Aanvullingen op het artikel in ‘Spiegel der Zeilvaart’ 2025-5, gepubliceerd op 6 juni 2025. Het gaat over de geschiedenis van de speelscheepjes, het modelzeilen (wedstrijd-)zeilen met kleine zeilboten en het radiozeilen (met radiografische besturing)
Correctie
Per abuis is een concept-versie gepubliceerd. Lees de definitieve versie:
Dreumes
Correctie: In het artikel wordt het ontwerp van Hendrik Bulthuis genoemd. De vertaling van zijn modeljacht ‘Pjut’ is niet deugniet, maar dreumes of peuter.
Op deze foto zien we kapper Hendrik Bulthuis met een groep bouwers in een schoollokaal in 1927.
Bron: Facebook, (verscherpte) foto van Jacob Franke
Aanvullingen
Prijsindicatie IOM- en M-klasse: In het overzicht staat voor de IOM- en M-klasse een prijsindicatie van 5000€. Dat verdient een nuancering. Het bedrag klopt als je kans wilt maken om wereldkampioen te worden. Vanaf 1000€ is het al mogelijk om te beginnen met wedstrijdzeilen in de IOM- of M-klasse.
Toevoeging Wedstrijdlocaties M-klasse: Er wordt ook gezeild in Ridderkerk en Velserbroek
Reactie van de Haagse Modelbouwclub:
Tijdens de Museumhavendagen in Gouda (13-14-15 juni) varen 7 modelskûtsjes in de havenkom.
Ook zijn er andere modelschepen te bewonderen en kunnen kinderen met kleine modelzeilbootjes varen.
Reactie uit Duitsland:
Vielen Dank für den sehr guten Artikel über das Modellsegeln. Er ist sehr interessant und hatte keine Probleme ihn zu lesen…
Reactie van Dirk Branbergen
Foto: ‘Minimaatje’ (type Emma) Samenvatting reactie:
Mooi dat ‘Spiegel der Zeilvaart’ aandacht besteedt aan de botenmodelbouw. Het artikel laat mooi de ontwikkeling zien tot het heden, met radiografisch bediende wedstrijdboten. Als aanvulling daarop mijn ervaring met een iets andersoortige niet-wedstrijdboot, die ik ruim vijf jaar geleden bouwde… : Het model ‘Emma’, een ontwerp van de Amerikaanse ingenieur Gary Webb, 1 meter lang. Het bouwen is leuk, het varen evenzeer…
Filmpje van het modelschip van Dirk Branbergen > (op Youtube)
Speelscheepjes
De Jonge Bruinsma
In het artikel wordt genoemd;
Het oudste speelscheepje van Nederland: ‘De Jonge Bruinsma‘, gedateerd 1782. Niet gebouwd naar een bestaand model.
Afmetingen: lengte 66,5 cm, breedte 24 cm
Collectie Fries Scheepvaart Museum (FSM-K-064)
Zwaluw van Heeg
In het artikel wordt genoemd:
Het speelscheepje ‘Zwaluw van Heeg‘, gedateerd 1800-1825.
Afmeting: Hoogte: 160 cm.
Collectie Fries Scheepvaart Museum (FSM-1982-003)
Hektjalk
In het artikel wordt genoemd:
Hektjalk als speelscheepje met een zware kiel, gedateerd 1865-1875, gemaakt door Sjoerd Eizes Eisenga
Afmetingen: Lengte 85 cm, breedte 20 cm, hoogte 77 cm.
Collectie Fries Scheepvaart Museum (FSM-1979-004)
Pommeranten steunden Modelzeilen
Honderd jaar geleden steunden pommeranten uit de watersport-wereld het Modelzeilen: boven vlnr: ‘Kolonel’ C.W. de Visser, Vice-Admiraal F. Bauduin, H. Kersken Hzn. Onder vlnr: E. Crone, P.L. Lucassen en H.C.A van Kampen.
John Black won in 1936 in Hamburg met zijn ‘Cheerio I’ (Marblehead’ (M)-klasse) de wedstrijden na de Olympische Spelen.
Radiozeilen:
De meest gebruikte modellen waarmee gezeild wordt met radiografische besturing: Micro Magic, Dragon Force (DF65 en DF95), RG65, RC-Laser, K-klasse, IOM en M-klasse.
RC-Laser
Wedstrijdveld RC-Laser, de schaalmodellen van de Olympische Laser. Bron: RCLaser
K-Klasse
Een groot veld K-klasse-modeljachten op weg naar de bovenboei. Bron: K-klasse
M-Klasse: Formule-1
De M-klasse (Marblehead), de ‘Formule 1’ van het modelzeilen. Ontwerp EMME (Ceccarelli Yachtdesign, Ravenna, Italië).
M-klasse-modeljachten in het kruisrak. Bron: Facebook: RC Marblehead NL
Minisail Classic: Loodsschoener Hesper
Model van de loodsschoener Hesper, lengte 1,81 (1:24), gebouwd door Klaus Prystaz. Foto: Hans Staal
Minisail Classic: Dorade
Bij dit model is alles tot in de kleinste details weergegeven, inclusief een stuurman. De Dorade is een ontwerp van Olin Stephens en werd in 1930 te watergelaten. In 1931 en 1933 werd de Fastnet-race gewonnen door de Dorade*.
* bron: ‘Rock around the rock’, de geschiedenis van de Fastnet-race in ‘Spiegel der Zeilvaart’ 2025|5
Driemaster Drømmen
In het artikel genoemd: Het model van de driemaster Drømmen, lengte 2,3 meter met 5-kanaals-besturing. Het roer, de bezaan, de voorzeilen, het dwarstuig op de voorste en op de achterste mast kunnen apart bestuurd worden.
Foto: Hans Staal
Boeken over Modelzeilen
Er zijn in het verleden diverse boeken verschenen over modelzeilen:
‘De beste stuurlui staan aan de wal’
Slotzin:
Met radiozeilen kun je in principe het hele jaar zorgeloos wedstrijdzeilen tot in lengte der dagen!
Bron foto: Facebook: RC Marblehead NL
Ook interessant:
Zeilwagens > (Strandzeilen)
Scheepshonden > of Scheepskatten >
Maritieme Tekenwedstrijd > (deze zomer voor alle leeftijden)
Publicaties > (informatie over alle publicaties van Simon Schermerhorn)