Op woensdag 29 januari 2020 verzorgde Joop Boonstra in het Fries Scheepvaartmuseum een boeiende lezing over zijn grootvader Pieter Witteveen (1878-1970), die behalve schipper van de klipper “de Vriendschap” ook een naïeve kunstschilder is geweest.
Naast de interessante informatie over het schippersleven en het gezin van Pieter Witteveen kwam de geschiedenis van de klipper “de Vriendschap” aan de orde met vele foto’s van het schip en documenten.
Op diverse schilderijen stond “de Vriendschap” afgebeeld:
Witteveen maakte ook op fantasie gebaseerde schilderijen.
De kunstschilder W.B. Tholen (1860-1931) heeft een groot oeuvre bestaande uit schilderijen, aquarellen etsen, tekeningen en zogenaamde ‘plankjes’.
De ‘plankjes’ zijn als studiemateriaal gemaakte schetsen in olieverf, die door Tholen geplakt werden op een ‘plankje’. De plankjes werden later gebruikt om op doek voorstellingen uit te werken.
In de vier standaardwerken over W.B. Tholen worden de ‘plankjes’ steeds genoemd, in totaal 25 met ‘naam en toenaam’, maar er staat weinig of niets vermeld over het materiaal van de plankjes.
Omdat ik op een veiling een schilderijtje heb gekocht dat waarschijnlijk/mogelijk een plankje van Tholen is ben ik een onderzoekje gestart naar de plankjes.
Op het Internet vond ik op de website over Cor Kint (www.corkint.info), gemaakte door Thijs Kramer) 5 niet eerder gepubliceerde brieven van W.B. Tholen aan de kunstverzamelaar A. van der Ven uit Grouw. In een van de brieven (23-12-1926) oppert Tholen om een werk op triplex te laten ‘plakken’ door een vakkundige. Dat is de eerste bron die melding maakt van ’triplex’ als materiaal voor de plankjes.
Triplex is een al zeer lang bestaand materiaal. Honderden jaren voor Christus vervaardigden Egyptenaren en Chinezen al triplex. Omstreeks 1905 werd triplex in de VS verder ontwikkeld. Vanaf 1909 produceerde de firma ‘Picus’ uit Eindhoven triplex en multiplex. De firma maakte al vanaf de oprichting in 1883 sigarenkistjes.
In het standaardwerk van de kunstschilder R.S. Bakels (ter ere van de 70e verjaardag van Tholen in 1930) schreef Bakels over de ‘plankjes’ op pagina 45:
Met het onderzoekje naar de plankjes kan in de toekomst de authenticiteit van boven water komende ‘plankjes’ (naast de voorstelling en signatuur) ook getoetst worden op het materiaal en de lijmsoort.
Ik houd me aanbevolen voor meer informatie over (het materiaal van) de ‘plankjes’.
In het onderstaande overzicht staan een aantal favoriete schilders met hun geboortejaar en jaar van overlijden. Via het overzicht ‘Kunstschilders‘ wordt uitgebreide informatie per kunstschilder getoond.
Na wat speurwerk op internet blijkt er een boek te bestaan over de kunstschilder Rolf-Dieter Meyer-Wiegand (1929-2006).
Dit boek uit 2014 is een initiatief van Jan Starke, eigenaar van het “Huis voor de Kunst” in Veendam.
Een prachtig vormgegeven boekwerk, waar op pag. 44 (linksboven) het schilderij uit de collectie van ‘Moente Maritiem’ vermeld staat. Rechtsonder schetsjes van de drijvende veersteiger.
Moente Maritiem heeft de collectie uitgebreid met 3 werken van de in 2018 overleden kunstenaar Armando, van het type ‘Giclee’, die in een oplage van 30 stuks gemaakt zijn.
Op de onderstaande foto zien we dit zeegezicht op de Armando-tentoonstelling in Museum Voorlinden, die t/m 5 mei gehouden wordt.