Willem Bastiaan Tolen (1860-1930) was een veelzijdige kunstschilder met een groot oeuvre. Een belangrijk deel van zijn werk heeft betrekking op maritieme onderwerpen. Vanaf 1901 was hij eigenaar van de Wieringer bol genaamd Eudia, waarmee hij tochten door Nederland maakte. Tijdens die tochten heeft hij veel getekend en geschilderd.

Lees meer > (artikel over W.B. Tholen , een zeilende kunstschilder op de website SSRP)

Willem Bastiaan Tholen, zelfportret uit 1914, leeftijd 54 jaar

Over W.B. Tholen zijn 4 standaardwerken geschreven:

  • W.B. Tholen, geschreven door (de kunstschilder) Mr. R.S. Bakels in 1930, ter gelegenheid van de 70e verjaardag van W.B. Tholen. Gelimiteerde oplage van 350 exemplaren. Moente Maritiem is eigenaar van nr. 214
  • W.B. Tholen, geschreven door Ir. G. Knuttel Jr. in 1944 met 5 reproducties in kleur en 40 in zwartwit
  • Willem Bastiaan Tholen (1860-1931) in 1993 door Anneke de Jong
  • Willem Bastiaan Tholen, Een gelukkige natuur in 2019 door diverse auteurs, redactie Marieke Nooren

Het laatste boek is verschenen in verband met de tentoonstelling over W.B. Tholen in Parijs (Custodia), die vanaf 9 februari 2020 in het Dordrechts Museum is te zien.

In dit laatste (prachtig uitgevoerde) boek is een hoofdstuk (geschreven door Ger Luijten, directeur van museum Custodia) gewijd aan de ‘plankjes’ van Tholen: Schetsen met olieverf. Deze als studiemateriaal gemaakte werken plakte Tholen op een ‘plankje‘ om eventueel later te kunnen benutten bij een olieverfschilderij. Tholen was bijzonder gesteld op zijn ‘plankjes‘.

Moente Maritiem doet een onderzoekje naar deze ‘plankjes’ van Tholen. In de (bovenstaande) boeken van Bakels, Knuttel, de Jong en Jooren worden in totaal 25 ‘met naam en toenaam’ genoemd. Over het materiaal, dikte, lijmsoort wordt echter niets vermeld. Op de (door Thijs Kramer) gemaakte website over de musicus Cor Kint ( www.corkint.info) wordt op een bijzondere manier aandacht besteed aan W.B. Tholen, zijn werk en zijn schip genaamd Eudia. Op deze website staan ook 5 niet eerder gepubliceerde brieven aan de kunstverzamelaar A. van der Ven in Grou.

In de eerste brief schrijft Tholen dat van der Ven een opgestuurd “doekje door een deskundige op een plankje (triplex) kan laten plakken”.

In oktober 2019 kocht ‘Moente Maritiem’ een ‘Zeegezicht’ gesigneerd “Tholen” op een veiling. De signatuur ziet er opvallend ‘authentiek’ uit. Toen ik het uit de lijst haalde bleek het een op triplex geplakt werkje. Hoewel de voorstelling niet direct herkend wordt als een werk van W.B. Tholen ben ik er van overtuigd geraakt dat het een ‘plankje’ van Tholen is.

Bij de beoordeling van een plankje van Tholen moet bedacht worden dat:

  • Tholen een ‘plankje’ gebruikte als ‘studiemateriaal en in één keer afmaakte;
  • Het werk van Tholen volgens Bakels p.65 “Een zoo grote variabiliteit van manifestaties” kende;
  • Bakels noemt (pag. 66) zijn “grote verschillen, zelfs per dag”
  • Bakels noemt zijn “grote variaties in de kleurengamma’s”
  • Jooren (pag. 32) schrijft “Zo leerde de jonge Tholen door langdurige observaties te houden van de natuur, met alle veranderingen, weersomstandigheden, seizoenen… Zo leerde hij naar de wolken kijken., de ochtendnevel ervaren en vooral licht en schaduw waarnemen
  • Bij dit zeegezicht lijkt sprake van veranderende weersomstandigheden , een opkomende bui, waarbij een aantal strepen in de verf (van rechtsboven naar het midden) gesuggereerd wordt dat Tholen misschien wel gevlucht is voor de regenbui.
  • De signatuur buitengewoon authentiek overkomt, waarbij de tekst “Tholen” (zonder W.B.) precies past bij de ‘plankjes’
  • De onderstaande tekst uit Bakels (p.65) is ook illustratief:

De resultaten van de ‘studie‘ naar de plankjes van Tholen worden hier tzt gepubliceerd.